A ile Başlayan Komutlar
a2enmod
Apache2 modüllerini etkinleştirir.
a2enmod [modül_adı]
sudo a2enmod rewrite
a2dismod
Apache2 modüllerini devre dışı bırakır.
a2dismod [modül_adı]
sudo a2dismod php7.4
a2ensite
Apache2 sitelerini etkinleştirir.
a2ensite [site_adı]
sudo a2ensite example.com.conf
a2dissite
Apache2 sitelerini devre dışı bırakır.
a2dissite [site_adı]
sudo a2dissite 000-default.conf
adduser
Yeni bir kullanıcı hesabı oluşturur.
adduser [seçenekler] kullanıcı_adı
sudo adduser yeni_kullanici
alias
Komutlar için takma ad (alias) oluşturur.
alias [isim='komut']
alias ll='ls -la'
apt
Debian/Ubuntu tabanlı sistemlerde paket yönetimi için kullanılır.
apt [seçenekler] komut
sudo apt update && sudo apt upgrade
apt-get
Paket yükleme ve yönetim aracı (apt'nin öncülü).
apt-get [seçenekler] komut
sudo apt-get install nginx
apt-cache
APT paket önbelleğini sorgular.
apt-cache [seçenekler] komut
apt-cache search php
at
Komutları belirtilen bir zamanda çalıştırır.
at zaman
echo "shutdown -h now" | at 23:30
awk
Metin işleme ve veri çıkarma aracı.
awk 'program' dosya
awk '{print $1}' dosya.txt
B ile Başlayan Komutlar
basename
Bir dosya yolundan dosya adını çıkarır.
basename [seçenekler] isim [sonek]
basename /home/user/dosya.txt
bash
Bourne Again SHell, Linux için komut yorumlayıcısı.
bash [seçenekler] [dosya]
bash script.sh
bg
Durdurulmuş bir işi arka planda çalıştırır.
bg [iş_id]
bg %1
bzip2
Dosyaları sıkıştırır veya açar.
bzip2 [seçenekler] dosya_adı
bzip2 büyük_dosya.log
break
Bir döngüden çıkar (betik programlamada).
break [n]
for i in {1..10}; do if [ $i -eq 5 ]; then break; fi; echo $i; done
C ile Başlayan Komutlar
cal
Takvimi görüntüler.
cal [seçenekler] [ay] [yıl]
cal -3
cat
Dosya içeriğini görüntüler veya birleştirir.
cat [seçenekler] [dosya...]
cat dosya.txt
cd
Dizin değiştirmek için kullanılır.
cd [dizin]
cd /home/user/Belgeler
chgrp
Dosya veya dizin grup sahipliğini değiştirir.
chgrp [seçenekler] grup dosya
chgrp www-data /var/www/html/index.php
chmod
Dosya izinlerini değiştirir.
chmod [seçenekler] mod dosya
chmod 755 script.sh
chown
Dosya sahibini ve grubunu değiştirir.
chown [seçenekler] kullanıcı[:grup] dosya
chown kullanıcı:grup dosya.txt
chroot
Programlar için kök dizini değiştirir.
chroot [seçenekler] yeni_kök [komut]
chroot /mnt/debian /bin/bash
clear
Terminal ekranını temizler.
clear
clear
cmp
İki dosyayı karşılaştırır.
cmp [seçenekler] dosya1 dosya2
cmp file1.txt file2.txt
comm
İki sıralı dosya arasındaki ortak ve farklı satırları karşılaştırır.
comm [seçenekler] dosya1 dosya2
comm -12 sorted1.txt sorted2.txt
cp
Dosya veya dizinleri kopyalar.
cp [seçenekler] kaynak hedef
cp -r kaynak_dizin hedef_dizin
cron
Zamanlanmış görevleri yönetir.
cron [seçenekler]
crontab -e
crontab
Cron görevlerini düzenler.
crontab [seçenekler] [dosya]
crontab -l
csplit
Dosyayı belirlenen kriterlere göre böler.
csplit [seçenekler] dosya desen
csplit büyük_dosya.txt '/^BÖLÜM/' {*}
curl
URL ile veri transferi yapar.
curl [seçenekler] [URL...]
curl -O https://example.com/dosya.zip
cut
Dosyaların belirli bölümlerini çıkarır.
cut [seçenekler] [dosya...]
cut -d: -f1 /etc/passwd
D ile Başlayan Komutlar
date
Sistem tarih ve saatini görüntüler veya ayarlar.
date [seçenekler] [+format]
date +"%Y-%m-%d %H:%M:%S"
dd
Dosyaları dönüştürür ve kopyalar.
dd [seçenekler]
dd if=/dev/zero of=dosya.txt bs=1M count=10
declare
Değişken özellikleri ve değerleri tanımlar.
declare [seçenekler] [isim[=değer]]
declare -i number=42
df
Disk kullanımını görüntüler.
df [seçenekler] [dosya]
df -h
diff
İki dosya arasındaki farkları görüntüler.
diff [seçenekler] dosya1 dosya2
diff dosya1.txt dosya2.txt
dig
DNS sorguları yapar.
dig [seçenekler] isim [sorgu-türü]
dig example.com MX
dirname
Bir dosya yolundan dizin adını çıkarır.
dirname [seçenekler] isim
dirname /home/user/dosya.txt
dmesg
Çekirdek halka tamponu mesajlarını görüntüler.
dmesg [seçenekler]
dmesg | grep USB
dpkg
Debian paket yöneticisi.
dpkg [seçenekler] eylem
dpkg -i paket.deb
du
Dosya ve dizinlerin disk kullanımını tahmin eder.
du [seçenekler] [dosya...]
du -sh *
E ile Başlayan Komutlar
echo
Bir metni ekrana yazdırır.
echo [seçenekler] [dize...]
echo "Merhaba Dünya"
egrep
Genişletilmiş düzenli ifadeler kullanarak desen arama (grep -E).
egrep [seçenekler] desen [dosya...]
egrep '(abc|xyz)' dosya.txt
eject
Çıkarılabilir medyayı çıkarır.
eject [seçenekler] [aygıt]
eject /dev/cdrom
env
Çevre değişkenlerini görüntüler veya ayarlar.
env [seçenekler] [isim=değer] [komut [argümanlar]]
env | grep PATH
eval
Argümanları kabuk komutu olarak değerlendirir.
eval [argümanlar]
eval "ls -la"
exec
Mevcut kabuğu belirtilen komutla değiştirir.
exec [seçenekler] komut [argümanlar]
exec bash
exit
Mevcut kabuğu veya oturumu sonlandırır.
exit [n]
exit 0
expand
Sekmeleri boşluklara dönüştürür.
expand [seçenekler] [dosya...]
expand -t 4 dosya.txt
export
Değişkenleri alt süreçlere aktarır.
export [isim[=değer] ...]
export PATH=$PATH:/yeni/yol
expr
İfadeleri değerlendirir.
expr ifade
expr 5 + 3
F ile Başlayan Komutlar
factor
Tam sayıları asal çarpanlarına ayırır.
factor [sayı...]
factor 60
fdisk
Disk bölümleme tablosunu manipüle eder.
fdisk [seçenekler] [aygıt]
sudo fdisk -l
fg
Bir işi ön plana getirir.
fg [iş_id]
fg %1
file
Dosya türünü belirler.
file [seçenekler] [dosya...]
file image.png
find
Belirtilen kriterlere göre dosya ve dizinleri arar.
find [yol...] [ifade]
find /home -name "*.txt"
finger
Kullanıcı bilgilerini görüntüler.
finger [seçenekler] [kullanıcı...]
finger kullanıcı
fmt
Metin satırlarını belirli genişliğe göre yeniden formatlar.
fmt [seçenekler] [dosya...]
fmt -w 80 dosya.txt
fold
Uzun satırları belirli genişliğe göre böler.
fold [seçenekler] [dosya...]
fold -w 80 dosya.txt
for
Kabuk betiklerinde döngü oluşturur.
for isim [in kelime...]; do komutlar; done
for i in {1..5}; do echo $i; done
free
Bellek kullanımını görüntüler.
free [seçenekler]
free -h
fsck
Dosya sistemini kontrol eder ve onarır.
fsck [seçenekler] [dosya_sistemi...]
sudo fsck /dev/sda1
ftp
Dosya Transfer Protokolü istemcisi.
ftp [seçenekler] [host [port]]
ftp ftp.example.com
